Budowa garażu – pozwolenie czy zgłoszenie? (aktualizacja stanu prawnego 2021)

Planujesz budowę garażu? Zastanawiasz się, czy musisz przeprowadzić jakieś formalności w urzędzie? Sprawdźmy, czy można wybudować garaż bez pozwolenia.

Budowa garażu bez pozwolenia jest możliwa, ale trzeba przeprowadzić inną procedurę – zgłoszenie. Nie ma znaczenia to, że na przykład chcesz postawić popularny blaszak bez typowych fundamentów i wylewki. Taki garaż też wymaga przeprowadzenia formalności w urzędzie. Procedury są jednakowe dla wszystkich garaży, bez względu na ich konstrukcję. Ważna jest natomiast funkcja danego budynku, tj. by zastosować formalności, które niżej opisujemy, budynek musi być garażem, czyli ma służyć do przechowywania samochodu. Nie może być na przykład warsztatem samochodowym.

Budowa garażu na zgłoszenie

Zgłoszenie jest procedurą łatwiejszą do przeprowadzenia od pozwolenia na budowę. Różni się od niego przede wszystkim tym, że nie musisz zamawiać projektu u projektanta, a wszystkie dokumenty możesz przygotować samodzielnie. Jaki garaż wybudujesz na zgłoszenie?

Na zgłoszenie możesz wybudować garaż o powierzchni zabudowy do 35 m2, pod warunkiem, że na działce nie znajdzie się więcej niż dwa obiekty na każde 500 m2 powierzchni działki. Do tych obiektów wliczasz budowane na zgłoszenie: garaże, budynki gospodarcze, wiaty, przydomowe ganki i oranżerie.

Kwestią, która w obecnym stanie prawnym budzi spore wątpliwości jest to, czy taki garaż budowany na zgłoszenie musi być wolno stojący i parterowy. Przed nowelizacją prawa budowlanego z 2017 r. na zgłoszenie budowaliśmy „wolno stojące parterowe budynki gospodarcze, w tym garaże (…)”. Wtedy garaże musiały być wolno stojące i parterowe. W tej chwili w przepisie tym mamy: „wolno stojące parterowe budynki gospodarcze, garaże, wiaty (…)”. Takie brzmienie przepisu sugeruje, że garaże nie muszą być ani wolno stojące, ani parterowe. Niemniej jednak nie jest to jednoznaczne, więc jeśli zechcesz na zgłoszenie wybudować taki garaż, bądź gotowy na to, że możesz otrzymać sprzeciw ze strony urzędu.

Jakich dokumentów potrzebujesz do zgłoszenia budowy garażu

Jeśli zamierzasz zgłosić budowę garażu, musisz przygotować następujące dokumenty:

• wniosek – nie ma obowiązującego druku, ale poszczególne urzędy mają swoje wnioski, więc możesz z nich skorzystać (choć nie musisz);
• rysunki garażu – rysunek przedstawiający usytuowanie garażu na działce (możesz go wykonać na mapie zasadniczej lub ewidencyjnej, którą kupisz w wydziale geodezji starostwa lub urzędu miasta w przypadku miast na prawach powiatu), rzut garażu, przekrój przez budynek oraz rysunki elewacji;
• oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane – to oświadczenie składasz na konkretnym druku, który otrzymasz w swoim urzędzie lub znajdziesz w internecie;
• dodatkowe dokumenty, uzależnione głównie od lokalizacji inwestycji – tego, czy ich potrzebujesz, dowiesz się w Twoim urzędzie. Jakie to mogą być dokumenty? Na przykład pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków, jeśli garaż ma stanąć na obszarze wpisanym do rejestru zabytków albo decyzja o wyłączeniu gruntów z produkcji rolnej (może Ci być ona potrzebna nawet w sytuacji, gdy działka jest budowlana).

W zgłoszeniu budowy garażu musisz też „określić rodzaj, zakres i sposób wykonywania robót budowlanych”. Czyli – mówiąc prościej – opisać z czego będzie wykonany garaż i w jaki sposób wykonasz roboty, np. systemem gospodarczym.

Wniosek wraz z dokumentami składasz w starostwie powiatowym lub – w przypadku miast na prawach powiatu – w urzędzie miasta, na terenie którego znajduje się działka, na której planujesz budowę.

Kiedy zgłosić budowę garażu

Zgłoszenia dokonujesz co najmniej 21 dni przed planowanym rozpoczęciem budowy. Składasz w urzędzie wniosek wraz z załącznikami i czekasz, aż urząd rozpatrzy Twoje zgłoszenie. Jeśli wniosek będzie niekompletny, organ wyśle do Ciebie pismo, w którym wskaże braki oraz termin ich usunięcia. Jeśli je uzupełnisz, zgłoszenie zostanie przyjęte. Natomiast, jeśli ich nie uzupełnisz, otrzymasz sprzeciw.

Po przyjęciu zgłoszenia urząd nie musi Ci wysyłać żadnego pisma. Jeśli chcesz mieć potwierdzenie, że Twoje zgłoszenie zostało przyjęte, złóż wniosek o wydanie zaświadczenie o niewniesieniu sprzeciwu. Urząd może takie zaświadczenie wydać również przed upływem 21 dni.

Natomiast, jeśli organ stwierdzi, że zgłoszenie nie może zostać przyjęte, ponieważ jest niezgodne z przepisami, wyda tzw. decyzję o sprzeciwie, którą Ci prześle i od której możesz się odwołać, jeśli uznasz, że została wydana niesłusznie.

Jak rozpocząć i zakończyć budowę garażu na zgłoszenie

Budowę garażu możesz rozpocząć, jeśli organ nie wyda decyzji sprzeciwu w ciągu 21 dni. Pamiętaj, że urząd ma tyle dni na wydanie decyzji, nie musi Ci jej dostarczyć w ciągu tych 21 dni, więc poczekaj kilka dni dłużej. Do wspomnianego terminu 21 dni nie wlicza się czasu przeznaczonego na uzupełnianie dokumentacji.

Gdy organ przyjmie Twoje zgłoszenie, możesz od razu rozpocząć budowę garażu. Nie musisz zgłaszać w nadzorze budowlanym ani jej rozpoczęcia, ani zakończenia. Nie musisz też zatrudniać kierownika budowa ani prowadzić dziennika budowy.

Co do zasady, garaż budowany na zgłoszenie nie musi zostać wytyczony przez geodetę, a po jego wybudowaniu nie potrzebujesz geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej. Jednak urząd przyjmujący zgłoszenie, może takie obowiązki na Ciebie nałożyć.

Zgłoszenie budowy garażu jest ważne 3 lata. Jeśli nie rozpoczniesz budowy w ciągu 3 lat od terminu, który podałeś w zgłoszeniu, a zechcesz jednak wybudować ten garaż, musisz ponownie zgłosić jego budowę.

Budowa garażu na podstawie pozwolenia

Pozwolenie na budowę garażu będzie Ci potrzebne, jeśli nie spełnisz któregoś z warunków wymaganych przy budowie na zgłoszenie, czyli jeśli zechcesz:

• wybudować garaż o powierzchni zabudowy większej niż 35 m2,
• wybudowałeś już na swojej działce inne obiekty na zgłoszenie i po budowie garażu ich liczba przekroczy dwa na każde 500 m2 powierzchni działki.

Pozwolenie na budowę będzie Ci potrzebne również wtedy, gdy zechcesz dom rozbudować o garaż. Wtedy nie ma znaczenia to, jaką powierzchnię ma mieć garaż, ponieważ rozbudowa domu zawsze wymaga pozwolenia na budowę lub ewentualnie zgłoszenia z projektem. W obu przypadkach potrzebny jest projekt budowlany sporządzony przez projektantów z uprawnieniami i procedura niczym nie różni się od tej, którą przeprowadzałeś podczas budowy domu.

Poza opisanymi wyżej sytuacjami, pozwolenie na budowę jest potrzebne również w przypadku inwestycji wymagających przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko lub na obszar Natura 2000. Jeśli Twoja działka znajduje się na obszarze Natura 2000 lub w jego bliskim sąsiedztwie, dowiedz się w swoim urzędzie, czy możesz taki garaż wybudować na zgłoszenie.

Jakich dokumentów potrzebujesz do budowy garażu na pozwolenie

Budowa garażu na pozwolenie wymaga przygotowania takich samych dokumentów jak na przykład budowa domu. Potrzebujesz m.in. 3 egzemplarzy projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz takiej samej liczby egzemplarzy projektu architektoniczno-budowlanego. 

Jak rozpocząć i zakończyć budowę garażu na pozwolenie

Najpierw musisz uzyskać decyzję o pozwoleniu na budowę. Później – przed rozpoczęciem budowy – zarejestrować dziennik budowy, zatrudnić kierownika i zgłosić w nadzorze budowlanym rozpoczęcie robót, dołączając odpowiednie dokumenty. Podobnie jest z zakończeniem budowy – również musisz zgłosić zakończenie robót w nadzorze lub uzyskać pozwolenie na użytkowanie. Jednym słowem mówiąc – formalności są takie same jak przy budowie domu.

Budowa garażu a wymagania przepisów

Niezależnie od tego, czy budujesz garaż na zgłoszenie czy na pozwolenie, musisz spełnić wymagania obowiązujących przepisów.

Najważniejszy jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Garaż możesz wybudować tylko na takiej działce, która w miejscowym planie znajduje się w obszarze pozwalającym budować takie obiekty, czyli na przykład na terenie zabudowy jednorodzinnej. Oprócz tego musisz spełnić pozostałe wymagania planu związane z wyglądem budynku – jeśli są określone. Plan może wskazywać maksymalną wysokość garażu albo dopuszczalny kąt nachylenia połaci.

Musisz też spełnić wymagania przepisów związane z lokalizacją garażu na działce, tj. zachować odpowiednią odległość od granicy, budynków znajdujących się na sąsiednich działkach, czy też od lasu. Wobec garaży stawia się też szczególne wymogi dotyczące m.in. ich wysokości i szerokości bramy garażowej.

Przy pozwoleniu na budowę o zgodność z przepisami zadba architekt. Przy zgłoszeniu musisz sam tego dopilnować – pod warunkiem, że przygotowujesz zgłoszenie samodzielnie, bo możesz też do tego zatrudnić architekta. Jednak nie przejmuj się, jeśli Twoje zgłoszenie okaże się niezgodne z przepisami. Jeśli tylko będzie się dało doprowadzić garaż do zgodności z przepisami, urząd wezwie Cię do uzupełnienia zgłoszenia i wskaże Ci, co i jak musisz poprawić, by zgłoszenie zostało przyjęte.

Stan prawny aktualny na dzień 22.02.2021 r.

Podstawa prawna: 

ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jednolity: Dz. U. z 2020 r. poz. 1333, zmieniony przez: Dz. U. z 2020 r., poz. 2127, poz. 2320, Dz. U. z 2021 r. poz. 11, poz. 234, poz. 282)